Rob Meesen is een van de meest belezen ondernemers in Limburg. De mede-eigenaar van TopChange leest jaarlijks tussen de 250 en 300 boeken. Wekelijks beschrijft hij voor WijLimburg een ondernemersboek.
„Het Huis van de Literatuur kent vele kamers. De roman De boom laat u alle hoeken van al die kamers zien.”– A.F.Th. van der Heijden
Ik maakte voor het eerst kennis met Govert Derix dankzij zijn rol in de documentaire die je als bezoeker in het Columbus Earth Theater in Kerkrade voorafgaand aan de astronaut-ervaring te zien krijgt. Daar vertelt deze universele mens dat wij allemaal bewoners zijn van een explosie en dat de mensheid in het Antropoceen zelf een van Moeder Aarde vervreemde natuurkracht is geworden. Niet veel later ontmoette ik Govert persoonlijk toen wij met een klein gezelschap de nacht doorbrachten in Boekhandel Dominicanen. Sindsdien orakelt hij regelmatig in een veelvoud aan stemmen tot mij. Als astronoom, filosoof, natuurkenner, adviseur, ondernemer, dichter en schrijver.
Govert heeft al een aantal publicaties op zijn naam staan zoals The vision web (2000), In den beginne (2011), Sterrenmoord (2013) en Mensheid is een brief aan jou (2017). De afgelopen vijf jaar heeft hij geschreven aan De boom. „Een even adembenemende als zuurstofverschaffende roman die als een schitterende oerdreun in het hoofd van de lezer blijft nagalmen. Het is lang geleden dat ik een boek las waarin vertelvermogen zo naadloos samengaat met de wil tot taalexperiment”, aldus René ten Bos, ex-Denker des Vaderlands.
De boom bevat zeven boeken in zeven verschillende stijlen. In maar liefst 629 pagina’s spreekt de natuur in vele stemmen tot de lezer. De roman speelt zich voor een belangrijk deel af in Maastricht, maar ook op veel andere plekken op onze planeet. Het is een veelomvattend verhaal waarin feiten en fictie versmelten. Het bevat ook een aantal autobiografische elementen.
„Als we de geschiedenis van de mensheid beschrijven als een stamboom van verhalen dan zijn de vertellingen tak voor tak en blad voor blad pogingen om verbindingen te leggen tussen aarde en hemel, verleden en toekomst, chaos en richting, niet-taligheid en betekenis.” (Eerste alinea van het vijfde boek).
Stilte
Op 12 november kreeg ik van Govert een van de eerste exemplaren uitgereikt, ruim een week vóór de boekpresentatie op 21 november. Uiteraard in Boekhandel Dominicanen in Maastricht. Wie kan aarden is nooit alleen. Ik hou van de stilte in de boekenkerk. Daar heel ik mijn wonden met de teksten van duizenden schrijvers. Soms wordt de stilte door enthousiaste bezoekers verbroken. Dat is meestal geen verbetering.
Tijdens de boekpresentatie slaagde schrijver Arthur Japin daar wel in. Hij las een fragment voor uit het zesde boek van De boom (pagina’s 537 en 538). Het was magisch. Zelfs de stilte trok zich nederig terug in de akoestiek van het kerkgewelf met de Jakobsladder. Het deed me denken aan enkele dichtregels uit het zevende boek:
Alsof de oerknal en het universum
en alle sterren, stelsels en planeten
altijd al draaiden om dit ene punt
van jubelende singulariteit.
De boom is een geweldige roman over leven, liefde en strijd. Een evenwicht dat steeds zichzelf verbreekt door de keuzes tussen stimulus en respons. Ik voelde mij weer eens écht uitgedaagd. Qua inhoud, maar ook door de verschillende stijlen/genres die Govert gebruikt. Ik heb genoten van de linguïstische structuren, de paradigmaveranderingen, de verbindingen met onze tijd en de vele verhaallijnen die een intrigerende lus vormen.
„In het raam vervloeit haar gezicht met het landschap. Ze zou de tijd willen stoppen en weet dat dat verlangen alleen is te stillen door mee te gaan met die tijd, door van de tijd haar eigen tijd te maken, door er een verhaal van te maken waarin zij een waardige rol speelt.” (Fragment uit het vijfde boek)
Voor ondernemers
Waarom zouden ondernemers De boom moeten lezen? Vooral om even stil te staan. Net als een boom en de hoofdpersonen in het boek. Als je bij een machine de pauzeknop indrukt, gebeurt er niets meer. Als je de pauzeknop bij mensen indrukt, gaat er juist van alles gebeuren. Weer oorspronkelijk leren denken. Met röntgenogen door de werkelijkheid kijken. Analyseren wat deze tijd, jouw tijd, nodig heeft. En hoe dat matcht met jouw talent. Hoe diep en ver durf je daarin te gaan? Waar ben je het meest nieuwsgierig naar? Durf jij je te laten bestemmen?
De natuur is een eindeloos spel van verschijnen en verdwijnen. Net als ondernemen. Of was je vergeten dat alles vroeg of laat verandert? Soms in een oogwenk. In welk kwetsbaar ecosysteem voeg jij waarde toe voor jouw klanten? Wat zou de natuur doen in jouw situatie? Met een ijzeren wetmatigheid de totale vrijheid opzoeken. Helemaal losgaan! Gebruik de oerkracht van deze roman die je alle hoeken van alle kamers van het Huis van de Literatuur laat zien. En ontketen een kettingreactie van creativiteit.
Fluistercampagne
Afgelopen woensdagochtend was ik in gesprek met Govert en boekhandelaar Ton Harmes. Ons gesprek werd onderbroken door een telefoontje van Goverts uitgever Lex Jansen (Magonia) die mededeelde dat de eerste druk in slechts negen dagen vrijwel uitverkocht is. Terwijl de mediacampagne nog op gang moet komen. Zouden de drieduizend miljard bomen op deze blauwe planeet een stille fluistercampagne zijn gestart?
Rob Meesen