Rob Meesen is misschien wel een van de meest belezen ondernemers in Limburg. De mede-eigenaar van TopChange leest jaarlijks tussen de 250 en 300 boeken. Wekelijks beschrijft hij voor WijLimburg een ondernemersboek.
Eternal (Steven van Belleghem | 2020)
“We hebben de neiging om de korte-termijn effecten van technologie te overschatten en de lange-termijn effecten te onderschatten.” (Roy Amara)
Afgelopen donderdag kreeg ik een uitstekende boekentip van de eigenaar van VGE – Van Goethem Engineering – die een trouwe lezer is van mijn boekenrubriek. Eternal is het eerste fictieboek van managementboekenschrijver en topspreker Steven van Belleghem. Tijdens mijn bezoek aan Boekhandel Dominicanen afgelopen zaterdag zag ik dat twee exemplaren van zijn voorlaatste managementboek al op de afdeling tweedehands verkrijgbaar waren. Customers the day after tomorrow was in december 2017 het allereerste boek in mijn verzameling dat gebruik maakte van augmented reality. En nu al voor de helft van de oorspronkelijke nieuwprijs van 35 euro het levende bewijs van de toenemende halfwaardetijd van kennis. Maar voordat ik jullie meer vertel over mijn ondernemersboek van de week, neem ik jullie mee naar het jaar 1920.
Maurits Wagenvoort schreef in 1920 de toekomstroman Een huwelijk in het jaar 2020. Precies honderd jaar later kunnen wij de nauwkeurigheid van zijn voorspellingen vaststellen. Volgens Wagenvoort zou in 2020 het kapitalisme zijn afgeschaft en racisme tot de verleden tijd behoren. Mannen en vrouwen zouden gelijk zijn en het koningshuis niet meer bestaan. Wagenvoort durfde het aan om honderd jaar vooruit te kijken en gewaagde voorspellingen te doen. Het kapitalisme is weliswaar niet afgeschaft, maar onze liberale premier verklaarde afgelopen week dat hij minder marktwerking en een actieve overheid wil. Kamala Harris werd afgelopen weekend als eerste vrouw tot vicepresident van de USA verkozen, ondanks of juist dankzij haar donkere huidskleur en Aziatische achtergrond. En het koningshuis is ook niet meer onbesproken. De grootste voorspelling van Wagenvoort was echter een ingenieus apparaat dat door zijn hoofdpersonen in het boek werd gebruikt: “Aan een der zijwanden, een geheel blank vierkant vak, omringd van verschillende toestellen der fotofoon, welke sinds de jongste verbeteringen veroorloofde van persoon tot persoon te spreken met menschen dichtbij, doch elders, of in de verst verwijderde deelen der wereld, waar deze heerlijke, steeds meer verfijnde en verbeterde uitvinding haar toepassing had gevonden, of getuige te zijn van al het belangrijkste, dat ergens voorviel.” Met terugwerkende kracht was Wagenvoort honderd jaar geleden aantoonbaar een échte ziener. Niet een genie die zijn tijd vooruit was, maar een denker die het eeuwenoude patroon van technologie en menselijk gedrag als geen ander begreep. Welke visie op de toekomst hadden jouw voorouders in 1920? Wat als ze Wagenvoort hadden gelezen? Wat als Van Belleghem een ziener van jouw tijd is?
Van Belleghem is van origine geen futuroloog, maar een trendwatcher met focus op klantbeleving. Zijn meeste recente managementboek The offer you can’t refuse verscheen in oktober 2020. Over twee jaar verkrijgbaar voor de helft van de prijs, zo voorspel ik. Voorspellen op de korte termijn is namelijk relatief eenvoudig, doch met honderd procent zekerheid voorspellingen doen over de wat verder gelegen toekomst is schier onmogelijk. Als managementboekenschrijver bleef Van Belleghem in het verleden altijd binnen de veilige marge tot de toekomst. Met Eternal doet hij dat eigenlijk nog steeds. Zijn scenario is daarom zeer realistisch, ook al speelt het zich af in 2041. “De wereld is veranderd. U en ik misschien niet, maar alles rondom u en mij is wel veranderd. 2041 is een jaar dat anders is dan twintig jaar geleden. En 2041 is bovenal een jaar waarin alles anders zal zijn dan alle jaren die al zijn geweest, of die nog zullen komen.”, aldus hoofdpersoon Chris Bowman, CEO van X-Com in Eternal.
In het boek komt een reeks van technologieën voorbij die een dominante rol spelen in de vierde digitale fase die Van Belleghem in het boek voorspelt, zoals real time spraakgestuurde AI, levensgrote warmte- en geurprojectie, moord door een zelfsturende auto, slimme gebouwen, gepersonaliseerde dronezwermen en delivery robots. In die zin is deze spannende toekomstthriller eigenlijk ook weer een managementboek dat ondernemers meeneemt naar de wereld over twintig jaar. Maar nu durft Van Belleghem wel iets verder in de toekomst te kijken. Daarmee helpt hij ondernemers met die werkelijkheid voor ogen, morgen de urgentie te zien om te beginnen met het design voor de day after tomorrow. Onze afstand tot de toekomst over 20 jaar is immers dezelfde korte afstand die wij in het jaar 2000 ook hadden tot de dag van vandaag. En kijk eens hoe de economie en de samenleving veranderd zijn door nieuwe technologie, zoals internet of things, robot proces automatisering, big data, kunstmatige intelligentie, augmented reality, virtual reality, genomische geneeskunde, synthetische biologie, blockchain, rapid 3D printen en al die andere technologieën die aan het einde van de derde digitale revolutie slechts aan het begin staan van hun disruptieve impact. Alles wordt anders en alles wordt mogelijk!
Boekhandels hebben altijd moeite met de indeling van toekomstromans. Is het fantasy of science fiction. Daarom vind je in de meeste boekhandels deze twee categorieën meestal in hetzelfde schap samengevoegd. Dat is voor mij een bron van irritatie. Alsof je geschiedenisboeken en middeleeuwse literatuur in één boekenkast plaatst. Ik ben dan ook benieuw waar Eternal terecht komt, bij de managementboeken of bij fantasy/science fiction. En of Steven van Belleghem een ziener blijkt te zijn. De nabije toekomst zal het uitwijzen.
Rob Meesen