Afgelopen week vertelde een bevriende ondernemer dat hij een workshop horlogemaken ging volgen. Als drukbezet mens vond hij het een uitgelezen mogelijkheid om aan de tijd te werken. Net zo’n intrigerend als dit idee, vond ik de recente voorspelling van Bill Gates: binnen tien jaar hebben we een tweedaagse werkweek.
Werktijd
In 1950 was de werktijd voor voltijders 2.280 uur. In de jaren zestig werd de zesdaagse werkweek afgeschaft en in de jaren zeventig werd de 40-urige werkweek de norm. Daardoor daalde de werktijd van een voltijder naar 1.720 uur per jaar. In 2023 werkte 52 procent van alle werkende Nederlanders fulltime. Een werkweek langer dan 35 uur wordt gerekend als een fulltime werkweek. Van de mannen werkte in 2023 bijna 71% fulltime tegen 75% in 2013. Vrouwen werken 31% fulltime in 2023 tegen 27% in 2013.
Voorspelling
Volgens Bill Gates zou de huidige vijfdaagse werkweek binnen een decennium kunnen veranderen in een tweedaagse werkweek. Hij baseert deze voorspelling op de snelle vooruitgang van kunstmatige intelligentie, die in staat zou zijn om veel menselijke taken over te nemen. Hij suggereert dat de samenleving zal moeten beslissen welke taken aan machines worden overgelaten en welke door mensen worden behouden. Eric Schmidt, CEO van Google, stelt dat binnen 3 tot 5 jaar Artificial General Intelligence-systemen net zo slim zijn als de mens. En over zes jaar zal AGI volgens hem slimmer zijn dan de hele mensheid. Dit gebeurt exponentieel snel en de samenleving is er niet op voorbereid. Tobias Lütke, CEO van eCommerce platform Shopify, verplicht zijn 8.000 medewerkers om AI te gebruiken. Het niet gebruiken van AI vereist een gerechtvaardigde verklaring. CEO Bas van der Veldt van AFAS heeft alvast een vierdaagse werkweek ingevoerd: “Werk kan zo veel leuker en beter, en met meer oog voor de maatschappij. Voor ons is het belangrijk dat we administratief werk automatiseren, zodat werk leuker wordt en er tijd overblijft.”
Relativiteit
Het is opvallend hoe eenvormig deze CEO’s spreken over de impact van AI op de traditionele kloktijd. Met een door Chronos gedicteerde samenleving brengen ze structuur aan, kunnen corporates doelen halen, plannen maken, efficiënt opereren en doelgericht werken. Kairos daarentegen gaat over tijdsbeleving, los van de kloktijd. Albert Einstein legde het relatieve verschil tussen Chronos en Kairos als volgt uit: “Leg je hand een minuut op een hete kachel en het lijkt een uur. Zit een uur naast een mooi meisje en het lijkt een minuut.” Tijdsbeleving laat zich niet gemakkelijk klokken in onze tijdelijkheid op aarde. Misschien ga ik mee met mijn vriend naar de workshop horlogemaken. Een werkend uurwerk is immers het bewijs van een intelligente horlogemaker die in een eerder stadium geleerd heeft goed klok te kijken.