Rob Meesen is misschien wel een van de meest belezen ondernemers in Limburg. De mede-eigenaar van TopChange leest jaarlijks tussen de 250 en 300 boeken. Wekelijks beschrijft hij voor WijLimburg een ondernemersboek.
De blauwe oceaan (W. Chan Kim en Renée Mauborgne | 2005)
“Het leven is een gewaagd avontuur of helemaal niets.” (Clive Cussler 1931-2020)
Op 24 februari 2020 overleed Clive Cussler, befaamd schrijver van avonturenromans. Cussler begon zijn carrière als copywriter bij een reclamebureau en daarnaast had hij een bijbaantje bij een duikschool. “In de reclamewereld was ik gewend naar de concurrentie te kijken en dan iets anders te doen. Rond die tijd werd James Bond heel populair, dus wilde ik wegblijven van detectives, geheim agenten en moordmysteries. De avonturen van mijn held vinden daarom onder water plaats.” Cussler liet zijn eigen leven als inspiratie dienen voor zijn verhalen. Zo was hij net zoals zijn bekendste hoofdpersonage Dirk Pitt, ook een onderwater-avonturier en heeft hij de vondst van verschillende scheepswrakken op zijn naam staan.
Cussler verkocht 125 miljoen exemplaren van zijn bijna honderd avonturenromans die ook regelmatig op mijn nachtkastje lagen. In al zijn verhalen speelt de fictieve organisatie NUMA, die aan oceanografisch onderzoek doet, een belangrijke rol. Clive Cussler deed iets wat Kim & Mauborgne in ‘De blauwe oceaan’ omschrijven als ‘Je concurrenten verslaan door niet met ze te concurreren’. Ze beargumenteren dat hyperconcurrentie alleen nog maar leidt tot een bloedige rode oceaan van rivalen die als haaien vechten voor marktaandeel en marge. Ze wijzen, gebaseerd op een analyse van 150 bedrijven, met als meest aansprekende voorbeeld Cirque de Soleil, naar de waarde-innovatie die mogelijk wordt door de ontdekking van nieuwe, onontgonnen blauwe oceanen. De term blauwe oceaan is misschien nieuw, maar het verschijnsel niet. Honderd jaar geleden bestonden sectoren zoals de auto-industrie, de muziekindustrie, de luchtvaartindustrie, de petrochemische industrie, de zorgsector en managementconsultancy nog niet of nauwelijks. 20 jaar geleden bestonden de businessmodellen van Amazon, SpaceX, Uber, Netflix en Spotify nog niet. Zet de klok eens 20 jaar vooruit en vraag je dan af welke sectoren er dan niet meer zijn. Naarmate sectoren steeds bloediger worden (rode oceaan), moeten ondernemers zich volgens Kim en Mauborgne meer richten op blauwe oceanen: marktgrenzen opnieuw afbakenen, verder reiken dan de bestaande vraag, de nieuwe strategie in de juiste volgorde opbouwen, organisatiehindernissen overwinnen en de uitvoering inbouwen in de nieuwe strategie.
Ondernemen is een straatfeest! Een stel straatartiesten vond in Montreal het circus opnieuw uit. Met acrobaten in plaats van dieren, voor theaterpubliek in plaats van kinderen. Met een opbrengst van gemiddeld 100 euro per kaartje in plaats van 10 euro. Met aanzienlijk betere marges dan de traditionele circussen. Sinds de oprichting van Cirque du Soleil in 1984 zijn er al 155 miljoen mensen gaan kijken naar de voorstellingen. Nog meer dan het ongelooflijke aantal boeken dat Cussler verkocht door zijn blauwe oceaan strategie: kijken naar de concurrenten en dan iets anders doen. Wat veel mensen niet weten is dat Cirque de Soleil in het begin alleen maar het hoofd boven water kon houden dankzij een subsidie van de Canadese overheid. Ik hoop dat, in de huidige door de overheid zwaar gesubsidieerde decompressiekamers van de corona-economie, ondernemers in vergankelijke verdienmodellen niet krampachtig proberen te overleven in de rode oceaan, maar dat ze door waarde-innovatie inzetten op het vinden van blauwe oceanen. Dat ze net als Clive Cussler het gewaagd avontuur aangaan.
Rob Meesen