Zeker tienduizend klimaatactivisten, waaronder Greta Thunberg, demonstreerden recent nabij het Duitse gehucht Lützerath. De Duitse Minister van Economie en Klimaat Robert Habeck (Bündnis 90/Die Grünen) heeft de bovenbazen van RWE Power AG toestemming gegeven om tot het jaar 2030 maar liefst 1,3 miljard ton bruinkool af te graven in Garzweiler II. Een naam die volgens de Volkskrant alleen al doet denken aan een kwaadaardig sprookjesfiguur.
Bommel-avonturen
In zijn Bommel-avontuur De bovenbazen uit 1963 schetste Maarten Toonder een somber toekomstbeeld van het kapitalistisch stelsel. In 2010 verscheen er een heruitgave tijdens de kredietcrisis. Het Bommel-verhaal De pasmuntuit 1965 werd in 2018 heruitgegeven tijdens de rage rond Cryptocurrencies. Toonder heeft 176 verhalen gemaakt. “Daar zitten een stuk of vijf erg goede verhalen bij. De rest is gedeeltelijk aardig met goede stukken erin. Ik heb meer verhalen bedacht, dan gemaakt met goddelijke vonk, om het maar zo uit te drukken”, zegt hij in het door Robin Lutz samengestelde boek Maarten Toonder (2011).
De Hopsa’s
Van dit verhaal (1974) verscheen in 2022 een speciale klimaateditie met een voorwoord van Marjan Minnesma. De directeur/oprichter van Stichting Urgenda schrijft daarin dat het verhaal leest als een allegorie op deze tijd. Dat werd bevestigd door de gebeurtenissen in Lützerath. De heer Steenbreek van de Oliehandelsmaatschappij bedient zich van dezelfde argumenten als de Duitse vicepremier Habeck om de vallei van de Hopsa’s tot wingebied te bestempelen. “We staan voor moeilijke tijden. Een ingezakte beurs, inflatoire tendenzen, en er dreigt schaarste op vele gebieden.” De onschuldige Hopsa’s worden net als de klimaatactivisten in Lützerath door een politiemacht met veel machtsvertoon uit het gebied verdreven. Gelukkig weten Olivier B. Bommel en Tom Poes de zaak te redden.
Hoop
De slag om Lützerath tegen de Hopsa’s werd gewonnen door de bovenbazen. Greta Thunberg werd in Lützerath twee keer gearresteerd door de politie. Zij is niet naïef, maar realistisch. En vastberaden. Als vijftienjarige besloot Greta in haar eentje elke schooldag te staken en op de trappen van het Zweedse Parlement aandacht te vragen voor klimaatverandering. Ze eiste naleving van het akkoord van Parijs. Vijf jaar later liep zij met tienduizend gelijkgestemden door de modder van Garzweiler II. Greta heeft niets te verliezen en alles is nog mogelijk. De bovenbazen kunnen immers slechts verliezen volgens de logica van Maarten Toonder: “Het is in de wereld ongelijk verdeeld; sommige lieden hebben niets en anderen hebben alles. Wanneer men niets heeft, is het mogelijk om meer te krijgen – voor dat soort is het leven eigenlijk een pretje. Maar iemand die alles heeft, is nooit meer blij wanneer hij wat ontvangt. In plaats daarvan moet hij altijd bang zijn dat hij iets verliest. Zulke stakkers leiden een kommervol bestaan, gevuld met zorgen en kwalen.”