Eind 2017 vroeg de ongeneeslijk zieke futuroloog Marcel Bullinga of ik hem wilde ondersteunen bij het schrijven van zijn laatste boek. ‘Iedereen aan de robot’ verscheen in maart 2019 met daarin de zienswijze van de toekomstschrijver hoe robots en kunstmatige intelligentie onze economie en democratie kunnen redden. Mits wij de juiste keuzes maken. De tijd dringt.
Ziener
Marcel Bullinga was dertig jaar lang een van de grootste trendwatchers van Nederland. Hij overleed op 15 april 2019 terwijl de Parijse Notre Dame in lichterlaaie stond. Met terugwerkende kracht kunnen we vaststellen dat de vooruitdenker destijds de impact van de AI-storm voorzag. “AI gaat een rol spelen in alle overheids- en bedrijfsprocessen, in al onze dagelijkse handelingen. We moeten de technologie zelf ontwikkelen en financieren. Als land, als beroepsgroep, als branche, als werkers. Daar moeten we dan wel nú mee beginnen, want over vijftien jaar is het te laat. Dus laten we ons voorbereiden op de robot-menseconomie”, zei de ziener in 2019. Dat was vóór de Covid-pandemie, vóór de doorbraak van de QR-code, vóór videobellen as-a-service, vóór mainstream hybride werken en vóór de lancering van generatieve AI. De tijd dringt.
Survivaltips
Afgelopen vrijdag sprak ik op een netwerkbijeenkomst van Blizz Business. Daarin ging het ook over de impact van AI op de businessmodellen. Marcel gaf zes jaar geleden al een aantal survivaltips voor professionals die een noodzakelijke upgrade in AI-geletterdheid nodig hebben. “Iedereen kan zich voorbereiden op de entree van AI en robots. Ontwikkel je soft-skills, je design-skills, je verander-skills. Help mee een robot te ontwikkelen. Huur een team programmeurs in en robotiseer je eigen beroep. Robotiseer je eigen ziekenhuis, je eigen bedrijf, je eigen kantoor. Maak jezelf actief overbodig, en je zult op de lange termijn harder nodig zijn dan ooit. De skills die je overhoudt na de robotische sanering, die zijn futureproof.” De tijd dringt.
Urgente vragen
Marcel stelde in zijn boek aan kinderen en collega’s een drietal urgente vragen:
- Wat kunnen we leren van de robots?
- Wat kunnen de robots van ons leren?
- Hoe zorgen we ervoor dat we niet de slaaf worden van het algoritme, maar een wereld creëren met meer samenwerking en compassie?
Mijn antwoorden waren destijds:
- De robots moeten ons leren hoe we slimme algoritmes kunnen ontwerpen die de mensenrechten in stand (helpen) houden.
- Wij moeten de robots leren dat er in de eeuw van de getallen meer dan ooit behoefte is aan menselijke verhalen over robots, zoals ‘Robbie’ van Isaac Asimov.
- Tussen de stimuli van het masteralgoritme en een slaafse respons van homo sapiens, ligt de menselijke vrijheid om te kiezen. Robots zullen ons helpen betere keuzes te maken.
De tijd dringt. Wat zijn jouw antwoorden?