Rob Meesen is misschien wel een van de meest belezen ondernemers in Limburg. De mede-eigenaar van TopChange leest jaarlijks tussen de 250 en 300 boeken. Wekelijks beschrijft hij voor WijLimburg een ondernemersboek.
De wereld is rond (Jo Caudron | 2019)
“Vooruitgang is de realisatie van opeenvolgende Utopia’s.” (Oscar Wilde)
De verkiezing ‘Managementboek van het jaar’ bestaat al sinds 2003. Het merendeel van de 90 boeken die via dit initiatief sindsdien zijn genomineerd heb ik gelezen. Ik ben het vaak niet eens met de shortlist en de jurykeuzes, maar dat doet niets af aan de kwaliteit van de 18 winnaars. Daar zitten bestsellers tussen zoals ‘Hoe word ik een rat?’, ‘Het drama Ahold’ en ‘Connect!’. Dit jaar is ‘De wereld is rond’ van Jo Caudron tot winnaar uitgeroepen. Dat is opmerkelijk voor een boek dat volgens de auteur zelf slechts een gedachte-experiment van een selfmade transformatiestrateeg is. “Dit boek is niet wetenschappelijk. Het is niet gebaseerd op diepgaand onderzoek, methodologisch correct uitgevoerde studies of eender welke andere academische of formele legitimatie. Het is mijn persoonlijke visie op veranderingen in de wereld”, aldus Caudron.
In tegenstelling tot de bescheiden Caudron is de jury lyrisch over zijn optimistisch masterplan voor de transformatie van business en maatschappij: “Dit boek deed ons met de ogen knipperen, nam ons mee in een gedurfd verhaal. Jo Caudron trok ons moeiteloos mee naar zijn wereld in 2030. Daarin hebben we de Metastorm zoals hij die noemt overleefd en zijn we in staat gebleken er met zijn allen zelfs een positieve toekomst van te maken. Positief in wonen, werken, mobiliteit, duurzaamheid, onderwijs, noem maar op. Deze auteur schuwt de grote thema’s niet, weet zeer helder te duiden wat er momenteel in de wereld gaande is en smeedt vervolgens een volstrekt authentiek en vooral optimistisch toekomstplan.” Deze lofzang vind ik eerlijk gezegd een beetje overdreven, maar het visionaire boek overstijgt zeker Caudron’s stijlvolle nederigheid.
Als jouw externe oriëntatie op demografische, economische, sociale, technologische, ecologische en politieke ontwikkelingen geen update nodig heeft, kun je de eerste zes hoofdstukken, met de bekende verwijzingen naar de uitspraken van Alvin Toffler (Future shock), Yuval Harari (21 lessen voor de 21e eeuw) en Hans Rosling (Feitenkennis), overigens overslaan. Zij bieden niets nieuws onder de zon, maar duiden slechts het heersende paradigma van Caudron. Vanaf hoofdstuk 7 (pagina 114) begint de opmaat naar Caudron’s persoonlijke visie die zich in hoofdstuk 11 volledig ontvouwd. Hij beschrijft daarin het wenkende toekomstperspectief van een Utopische wereld van 2030 nadat de exponentiële en disruptieve Metastorm van de jaren twintig voorbij is.
Dat optimistisch perspectief van het circulaire leven in de Urban Villages en het oprechte geloof in de volgende Utopie spraken mij in het boek zeer aan. Bovendien deelt Caudron mijn overtuiging dat de samenwerking tussen mens en machine dé winnende combinatie voor de toekomst is. Of zoals Marcel Bullinga het samenvatte: “Iedereen aan de robot!”. Het is een holistisch verhaal over wonen, werken en mobiliteit in de peak stuff economy met behulp van de technologie en verdienmodellen uit de solution economy. Als bonus biedt de schrijver aan het einde van het boek zijn new deal en SUPERchange-model voor het managen van de Metastorm aan. Een uitnodiging om na te denken over jouw eigen Utopie. Niet dat dit denkmodel garanties biedt. Caudron beschrijft in zijn gedachten-experiment onder andere hoe het Amerikaanse WeWork samen met een Europese bank een geniale bijdrage aan de transformatie levert. Binnen een maand (!) na het verschijnen van ‘De wereld is rond’ in september 2019 stortte het veelbelovende WeWork echter volledig in en leed Softbank een miljardenverlies. Dit doet echter helemaal niets af aan de duidelijke verhaallijn van het boek. Integendeel zelfs. Het bevestigt paradoxaal genoeg de analyse over de Metastorm van Caudron en de beperkte maakbaarheid van de toekomst. De plek van WeWork zal pijlsnel ingenomen worden door nieuwe spelers in de Metastorm. Net als jouw plek, tenzij je de veranderingen ziet, de impact begrijpt, jouw eigen Utopie bedenkt, de organisatie voorbereidt op de transformatie en jouw masterplan effectief uitvoert.
Rob Meesen