Rob Meesen is misschien wel een van de meest belezen ondernemers in Limburg. De mede-eigenaar van TopChange leest jaarlijks tussen de 250 en 300 boeken. Wekelijks beschrijft hij voor WijLimburg een ondernemersboek.
Een leven op onze planeet (David Attenborough | 2020)
“Wij mensen zijn de enige wezens die in staat zijn om verhalen en concepten te bedenken en er ook in te geloven.” (Yuval Noah Harari)
Afgelopen zaterdag liep ik door de stad en zag een marktkoopman die mondmaskers verkocht. Op zijn geïmproviseerde verkoopbord had hij de waardepropositie geschreven: ‘Mondkapjes. 3 lagen. Niet medisch’. Vroeger verkochten standwerkers innovatieve huishoudapparaten of gereedschap zoals een streepvrije zeemlap of de multitool. Spullen waarmee ze de ongemakken in het dagelijks leven van hun klanten elimineerden of waarde eraan toevoegden. Ik stond als spijbelende scholier vaak te kijken terwijl mijn spiegelneuronen hun verkooptechnieken en -trucs kopieerden. Ik zag dat ze van een gulden een daalder maakten en ik knoopte goed in mijn oren dat de bestverkopende marktkooplui niet per definitie het meest sexy product hadden. Ondernemen was in mijn jeugd een straatfeest. Hoe anders was de voorstelling van de mondkapjesverkoper afgelopen weekend. Doodstil stond hij anderhalve meter achter zijn uitgestalde waar, terwijl achter hem het bord met schreeuwende letters mijn aandacht trok: ‘Mondkapjes. 3 lagen. Niet medisch’. Wat een verschrikkelijke verschraling van het aanbod en de klantbeleving in de stad. Dat mag de marktmeester zich persoonlijk aantrekken.
Dat het ook anders kan blijkt uit het herfstnummer van WijLimburg Magazine met ‘duurzaamheid’ als thema. Daarin staan allemaal verhalen van ondernemers die duurzaam ondernemen zeer serieus nemen. Niet omdat ze zich maatschappelijk moeten verantwoorden, maar omdat ze zich verbonden voelen met onze planeet. En daar ook nog een gezond verdienmodel aan over houden. De mondkapjesverkoper daarentegen heeft wel een verdienmodel, maar geen duurzaam businessmodel. Zijn handel vergroot de afvalberg en zijn niet-medische producten zijn niet herbruikbaar. Zelfs niet met 10 extra lagen. Ze zijn wel het volgende immense afvalprobleem in de straten van de mensheid en de oceanen van Moeder Aarde.
Het bestaan van deze straatverkoper staat ook in schril contrast met de jonge startups die ik namens Business Roadmaps voor de Chemelot Innovation and Learning Labs als business developer mag begeleiden om volledig circulaire producten in traditionele productieketens te lanceren. Zij gaan met slimme concepten en nieuwe technologie disruptieve impact hebben op de gedragsverandering van consumenten. Ze gaan hun Big Hairy Audacious Goal van de ecologische daken schreeuwen. Daar twijfel ik geen moment aan. De diepe gelaagdheid van hun uitgesproken missie staat in stil contrast met het survival businessmodel van de zwijgende mondkapjesverkoper: ‘Mondkapjes. 3 lagen. Niet medisch’.
In dit tijdperk van het Antropoceen is de mensheid een verwoestende natuurkracht geworden. Gelukkig is de menselijke soort ook in staat om grote verhalen te vertellen. En met nieuwe verhalen kunnen we van de wereld een betere plaats maken. Omdat we er de hoop uit kunnen halen om de immense problemen en uitdagingen waar we voor staan, aan te pakken. Daarin zijn ondernemers van cruciale betekenis. Daarom is mijn ondernemersboek van de week het verhaal van de 94-jarige David Attenborough over het leven op onze planeet. Ik kocht het vooral vanwege twee onderscheidende foto’s in zijn selectie vanaf pagina 208. Maar toen ik het boek las, was ik vooral onder de indruk van zijn krachtige boodschap. Ik weet dat zijn hoopvolle verhaal een extra stimulans is voor iedere ondernemer om de juiste keuzes te maken voor alle lagen van een circulaire samenleving. “Homo sapiens, de wijze mens, moet nu leren van zijn fouten en zijn naam eer aandoen. We mogen de hoop niet opgeven. We hebben alle middelen die we nodig hebben, de gedachten en ideeën van miljarden knappe koppen en de onmetelijke energie om ons bij te staan. En het vermogen om ons een toekomst voor te stellen en daarnaartoe te werken”, aldus Sir Attenborough. Een toekomst waarin de marktkoopman luid en duidelijk circulaire producten verkoopt in de straten en op de pleinen van de volgende generaties aardlingen.
Rob Meesen