Jaarlijks verschijnen er wereldwijd 2.200.000 nieuwe boektitels. Alleen al in Nederland bijna 20.000. Aangezien ik maximaal 300 boeken per jaar kan lezen, moet ik keuzes maken. Gelukkig krijg ik daarbij hulp van mijn netwerk. Zo vertelde financieel planner Marco van Alten uit Dordrecht mij recent dat hij de boekpresentatie van Rob Adams bijgewoond had. Zijn enthousiasme over Return on Learning leidde tot deze boekbespreking.
Versus
In zijn eerdere boek Versus plaatste Adams verbeteren tegenover vernieuwen. Daarin betoogt hij dat verbeteren zorgt voor het rendement van morgen, maar niet voor een duurzame toekomst. “Beslissers binnen bedrijven zijn echter vaak verbeteraars en worden onzeker van vernieuwing. Ze proberen met de mechanismen die ze hanteren om te verbeteren, ook vernieuwing te bewerkstelligen. En dat is kansloos”, aldus de schrijver. In Versus introduceerde Adams al het begrip Return on Learning als ontbrekende schakel. En nu besteed hij daar dus zelfs een heel boek aan.
Opmaat
Gaan we vragen stellen of bestaande antwoorden volgen? Gaan we vernieuwing omarmen of verbeteren wat we al doen? Wanneer zal de toekomst trots op ons zijn? Op de eerste pagina’s van zijn boek stelt Rob Adams een aantal intrigerende vragen. Dit is de opmaat naar een uitvoerige bespreking over het gebrek aan lange termijn denken: “Een confrontatie met de huidige manier van denken en organiseren is nodig, want zonder het door te hebben, zitten we vast in onze allesbepalende dominante logica. We zullen echt de focus moeten verleggen naar de korte én de lange termijn. Waar Return on Investment zorgt voor inzicht in de korte termijn, is Return on Learning de denkwijze en methode die de lange termijn waarborgt.”
Allesbepalende dominante logica
Na twee hoofdstukken over hoop en toekomstvragen spreekt Adams zich in hoofdstuk drie uit over het probleem van de allesbepalende dominante logica van het korte termijn denken: “Het alleen denken in economische groei is als een zwart gat waar niets aan kan ontsnappen. Jaarplannen bestaan slechts uit antwoorden. Economen en accountants zijn de auguren van onze tijd. Groeien om te groeien is de ideologie van de kankercel. Het gebrek aan een lange termijn sturingsinstrument houdt ons gevangen.”
Brug naar de toekomst
In hoofdstuk vier biedt Adams met Return on Learning een brug naar de toekomst aan. “Het omarmen van onzekerheid en verwarring is een competentie die noodzakelijk is om met open vizier naar de toekomst te kunnen kijken en bestaande denkpatronen te kunnen doorbreken. De juiste vragen stellen is noodzakelijk om organisaties toekomstbestendig te maken. Zonder de verwondering, blijft de toekomst gesloten. Hoge leercurves én de toepassing hiervan zijn de cruciale valuta voor de toekomst.” Het boek sluit af met een concreet stappenplan om Return on Learning naast Return on Investment structureel te verankeren in organisaties.