Rob Meesen is een van de meest belezen ondernemers in Limburg. De mede-eigenaar van TopChange leest jaarlijks tussen de 250 en 300 boeken. Wekelijks beschrijft hij voor WijLimburg een ondernemersboek.
‘De wereld verandert een beetje en de kunst is om mee te veranderen. Avonturen zijn er altijd en dat is de hoofdzaak.’ (Tom Poes)
In mijn eerste periode als manager vertelde een ervaren manager mij dat hij meer geleerd had van de strips van Marten Toonder dan van zijn hele universitaire opleiding. Vanaf dat moment ben ik de lessen van Toonders avontuurlijke archetypes Olivier B. Bommel en Tom Poes zeer serieus gaan nemen.
Bommel werd pas geïntroduceerd in het derde verhaal. De eerste twee verhalen stond Tom Poes er alleen voor. „Ik ben begonnen met Tom Poes, maar ik kwam niet verder met dat beest alleen. Tom Poes staat voor het verstand. Er moest iemand bij, omdat ik instinctief aanvoelde dat er wat gevoel in de verhalen moest komen. Zo kwam Bommel als tegenhanger in het spel. De kwaliteit van het verhaal wordt bepaald door een evenwichtige dialoog tussen verstand en gevoel”, aldus Toonder in 2011.
Toonder was veel meer dan een schrijver en tekenaar. Hij was vooral een duider van de tijdgeest en een meester in het lezen van menselijk gedrag. Maar ook technologie en sciencefiction waren inspiratiebronnen voor hem. Net als voor andere striptekenaars uit het tijdperk van de atoomenergie en maanlandingen, zoals Willy Vandersteen en Hergé.
Toonder was een voorstander van beweging en vond verstarring het grootste gevaar: „Alles beweegt altijd. Dat is de kern van de natuur. Dat is een oer-gegeven. Nooit is iets hetzelfde. Je merkt dat alles verandert en dat je daaraan moet meewerken. Alles verandert, ook in jezelf.”
Voor mensen die meer over Toonders filosofie willen lezen, adviseer ik het boek Marten Toonder, een heer vertelt. Het is samengesteld uit de gesprekken die filmmaker Robin Lutz met hem voerde aan het einde van Toonders leven. Voor lezers die liever de actuele betekenis van zijn nalatenschap willen doorgronden verwijs ik naar de in 2021 verschenen boeken: Beste vrienden, De maanblaffers, Marten Toonder en sciencefiction en het ondernemersboek van deze week dat een stresstest is voor het denkraam van iedere leidinggevende: ’t Wordt tijd dat ik de leiding neem van Rolf Mulder.
Deze herziene uitgave van de eerste druk uit 2011 is volgens de auteur bedoeld voor de lenigen van geest die dit gedachte-experiment tot het einde kunnen volgen en volhouden. Het boek laat aan de hand van het leiderschap van heer Bommel zien waarom de triade van chronische stempeldrang, het erkennen van incompetentie en noblesse oblige de heilige graal voor Bommels leiderschap vormen. En waarmee hij betrokken volgers als Tom Poes aantrekt. „Want Bommel is niets zonder Tom Poes. Leiders zijn niets zonder eigengereide kritische en creatieve geesten. Effectief leiderschap is altijd het resultaat van een symbiose tussen beren en poezen”, aldus Mulder die ruim veertig jaar ervaring als hr-directeur en directeur-bestuurder heeft.
Hij gebruikt onderzoeksresultaten en beproefde managementmodellen om Bommels leiderschap te analyseren. Bovendien reikt hij de Bommel-test aan die hij als voorbeeld toepast op het leiderschap van Obama, Trump en Biden. Wie de stresstest doorstaat wordt door Mulder getrakteerd op twee hoofdconclusies met betrekking tot het thema management development.
Aan het einde van zijn leven kon Marten Toonder niet meer schrijven en tekenen. Maar zijn geloof in beweging bleef onverwoestbaar. „Het leven bestaat uit beweging. Wanneer er een stilstand is in de geest, in de materie of wat dan ook, dan bestaat het op dat moment ook niet meer, het is dood. Dat is de echte dood, het niet bewegen. Zolang je beweegt, leef je.”
Blijf bewegen, doe de Bommel-test, neem de leiding en ga het avontuur aan.
Rob Meesen