Prof. dr. Kim Putters gaat als informateur in een ingewikkeld politiek landschap onderzoeken welke alternatieve vormen van samenwerking mogelijk zijn bij de vorming van een nieuwe regering. De voorzitter van de SER heeft vier weken de tijd voor deze tussenfase in de kabinetsformatie. Om deze lastige opdracht als informateur tot een goed einde te brengen moet hij in absolute topvorm zijn.
Nieuw sociaal contract (2017)
Ter gelegenheid van het aanvaarden van zijn bijzonder hoogleraarschap bij de Erasmus Universiteit spreekt Kim Putters in 2017 een rede uit waarin hij waarschuwt dat de verzorgingsstaat gevaar loopt en een nieuw sociaal contract noodzakelijk is. “Het sociaal contract is vooral een werkwoord, dat van elk van zijn contractpartners continu werk verlangt: van een statischer en meer centralistisch vormgegeven sociaal contract naar een dynamischer en in netwerken vormgegeven zoekproces. Van meer gestolde naar fluïde verhoudingen. Van wederkerigheid op basis van rechten en posities naar wederkerigheid op basis van verbindingen tussen steeds wisselende partners en verbreding van zorg naar andere voorzieningen in het sociaal domein. Van het denken in logica’s van overheid, markt en samenleving naar het denken vanuit gerechtvaardigd vertrouwen.”
Veenbrand (2019)
In 2019 analyseert Putters in Veenbrand smeulende kwesties in onze samenleving. “We bevinden ons in een overgang naar een nieuw type samenleving. Dat biedt veel kansen, maar leidt ook tot ongemak, onzekerheid en conflicten.”
Het einde van de B.V. Nederland (2022)
Na een periode van tien jaar in de Eerste Kamer wordt Putters in 2013 benoemd tot directeur van het Sociaal en Cultureel Planbureau. Bij zijn vertrek in 2022 wordt Het einde van de BV Nederland gepubliceerd. “Nederland staat aan de vooravond van grote veranderingen rond duurzaamheid en energievoorziening, de aanpak van de woningnood en het tegengaan van polarisatie en kansenongelijkheid. Bovendien staat de betrouwbaarheid en rechtvaardigheid van de overheid ter discussie door bijvoorbeeld de kinderopvangtoeslagaffaire Het is onduidelijk wat mensen van hun overheid mogen verwachten en andersom. Het sociaal contract tussen burgers en hun overheid is afgebrokkeld, terwijl we op elkaar moeten kunnen rekenen.”
Topvorm (2022)
In Topvorm, een boek met lessen voor de prestatiemaatschappij, schrijft Putters dat “we op de drempel staan van weer een nieuwe tijd, die van een grootschalige transitie naar een inclusieve en duurzame samenleving.” Deze telg uit een familie van binnenschippers heeft vanaf 2017 één consistent verhaal gehouden. Hij krijgt nu als formateur de gelegenheid om een passende vorm te vinden voor het nieuwe kabinet en daarmee ook zijn eigen visie te realiseren. “Het gaat om het vermogen om voortdurend inhoud en vorm, proces en resultaat, doelen en drijfveren, en reflectie en actie te (her)ijken aan de hand van je eigen kompas en met oog voor de mensen om je heen. Voorbij de vorm, dat is topvorm.”