Twaalf bytes 

TopchangeBoeken, Boekenrubriek De Limburger

De eerste programmeur op de wereld was Ada Lovelace. Zij schreef in 1843 de software voor Charles Babbages concept van de analytische machine. Ada voorspelde dat deze mechanische computer niet alleen gebruikt zou worden voor het maken van berekeningen, maar ook om muziekstukken van uiteenlopende complexiteit en lengte te componeren. Lovelace geloofde niet dat deze muziek oorspronkelijk zou kunnen zijn, maar wel onderhoudend. Zij dacht dat een computer nooit de gedachtesprongen zou kunnen maken waartoe de menselijke intelligentie in staat is.

Message in a bottle

In een recent interview met de BBC gaf Sting aan dat het de komende jaren een strijd voor muzikanten wordt om hun muziek te verdedigen tegen de opkomst van songs die door kunstmatige intelligentie zijn geschreven. “Voor elektronische muziek werkt het misschien wel. Maar voor liedjes, die emoties uitdrukken, denk ik niet dat ik erdoor geraakt zal worden. Ik denk niet dat we kunnen toestaan dat de machines het gewoon overnemen. We moeten op onze hoede zijn”, aldus de muzieklegende die volgens Jeanette Winterson echter achter de feiten aanloopt: “Er wordt in de hedendaagse muziek volop gebruik gemaakt van AI-programma’s om muziek te componeren. Watson Beat van IBM, Flow Machines van Sony, Creator Technology van Spotify en het gebruikersvriendelijke Amper dat door musici getrainde creatieve AI aanbiedt. Doet het ertoe of het de lucht is die muziek maakt wanneer deze door bellen en pijpen wordt geblazen? Of dat een stuk software de muziek maakt? Of dat Bach het doet? Of dat jij het doet? De vraag is niet of computers een ziel hebben, maar of wij die eigenlijk wel hebben.” 

Niet-belichaamde levensvorm

Jeanette Winterson schrijft in vier zones twaalf briljante essays over de implicatie van kunstmatige intelligentie voor de manier waarop we leven en liefhebben. Ze haalt religie, mythe, literatuur, ras, genderpolitiek, seks, liefde, sciencefiction, superkrachten en informatica aan om ons de radicale veranderingen te helpen begrijpen die dichterbij zijn dan we denken. “Veel van de afzonderlijke toepassingen die we nu ontwikkelen – het Internet van Dingen, blockchain, genomica, 3D-printen, VR, slimme huizen, slimme stoffen, slimme implantaten, zelfrijdende auto’s, AI-assistenten met stemactivering – zullen met elkaar samenwerken. De toekomst draait niet om tools of besturingssystemen, de toekomst draait om samenwerkende systemen.” 

Geloofwaardige expeditie

Twaalf bytes is een geloofwaardige expeditie over onze gezamenlijke toekomst met AI. Voor ieder essay heeft Winterson heel veel boeken geraadpleegd. De 135 bronnen waar ze het meest aan gehad heeft staan voor de liefhebber in de bibliografie. Winterson concludeert dat het Datatijdperk de grootste verandering wordt die we op planeet Aarde hebben meegemaakt, groter dan de Industriële Revolutie. Alternatieve Intelligentie zal nog een tijdje alleen een hulpmiddel zijn, maar daarna een niet-belichaamde levensvorm worden die veel sneller denkt dan wij ooit zullen denken.